§IÓM Th¬ Th¸i B×nh N¡M 2010
Ngµy th¬ n¨m nay phÇn lÒ vÉn gi÷ nguyªn nh÷ng nghi thøc nh nhiÒu n¨m tríc.
Riªng phÇn héi tËp trung ®i s©u vµo ph¶n ¸nh th¬ cña c¸c c©y bót ë ®Þa ph¬ng
nªn cã ba phÇn chÝnh: 1. Th¬ mõng §¶ng, mõng xu©n, mõng quª h¬ng ®Êt níc. 2.
Nh×n l¹i th¬ Th¸i B×nh mét n¨m, qua c¸c tËp th¬ míi xuÊt b¶n. 3. Th¬ cña nh÷ng
ngêi viÕt míi vµ trÎ.
T¹p chÝ sè nµy xin trÝch ®¨ng l¹i phÇn ®iÓm l¹i nh÷ng tËp th¬
trong n¨m 2010 ®Ó b¹n ®äc, b¹n yªu th¬ cã c¸i nh×n tæng quan h¬n vÒ th¬ Th¸i
B×nh mét n¨m qua.
Th¬ còng nh dßng ch¶y cuéc
sèng, cã khi ån µo s«i ®éng cã lóc ©m thÇm lÆng lÏ tr«i. MÊy n¨m qua trong dßng
biÕn c¶i cña cuéc sèng x· héi, c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ vµ nhiÒu phong trµo bÒ næi
lªn ng«i, v¨n ch¬ng vµ nhiÒu gi¸ trÞ v¨n ho¸ truyÒn thèng bÞ xem nhÑ. Th¬ Th¸i
B×nh còng bÞ tëng nh ch×m ®i. Sè lîng c¸c tËp th¬ xuÊt b¶n vµi n¨m gÇn ®©y
cña c¸c c©y bót th¬ Ýt dÇn, cã n¨m chØ mét hai tËp. C¸c gi¶i thëng hµmg n¨m ë
Trung ¬ng vµ ®Þa ph¬ng còng v¾ng bãng th¬. Vµ cã tíi d¨m n¨m kh«ng cã bµi th¬,
tËp th¬ nµo ë ®Þa ph¬ng ®îc ngêi ®äc quan t©m chó ý, bµn b¹c tranh c·i.
Nhng thùc tÕ dßng th¬ Th¸i B×nh vÉn lÆng lÏ nh nh÷ng m¹ch níc ngÇm, ©m thÇm
ch¶y ®Ó ®Õn n¨m 2010 võa qua l¹i ré lªn mét mïa vô béi thu. Mét sè gi¶i thëng
®· trë l¹i víi th¬ Th¸i B×nh nh: ®Çu n¨m 2010 gi¶i thëng th¬ B¸ch ViÖt ®·
trao cho tËp Víi tay ng¾t bãng cña
nhµ th¬ §ç Träng Kh¬i, Nhµ th¬ NguyÔn Träng Kh¸nh nhËn ®îc gi¶i thëng cao
cña thi th¬ cña b¸o Gia ®×nh & x·
héi víi bµi §Çu n¨m ®ªm bÖnh viÖn.
Gi÷a n¨m t¸c gi¶ §Æng To¸n ®o¹t gi¶i thëng thi th¬ Tø tuyÖt cña t¹p chÝ KiÕn
thøc ngµy nay, vµ cuèi n¨m t¸c gi¶ NguyÔn H¹nh HiÕu l¹i ®îc nhËn gi¶i thi th¬
ngµn n¨m Th¨ng Long, Hµ Néi cña b¸o V¨n nghÖ vµ §µi TiÕng nãi ViÖt Nam tæ chøc
cïng mét sè t¸c gi¶ kh¸c ®o¹t c¸c gi¶i thëng
cña b¸o chÝ trung ¬ng vµ ®ia. ph¬ng.
Sè lîng th¬ còng trë l¹i víi
con sè ®¸ng tù hµo tr©n träng. GÇn mét chôc tËp míi l¹i ®îc tr×nh lµng. §ã lµ Víi tay ng¾t bãng cña §ç Träng Kh¬i, Bao giê cho tíi ngµy xa cña Phan §øc
ChÝnh, Rîu h¸t cña Xu©n §am, Ba hai mét cña §Æng Thµnh V¨n, Mªnh m«ng con ch÷ cña NguyÔn Quang Cù, §i ra thiªn h¹ cña §Æng V¨n Toµn, §¸ næi m©y ch×m cña ¸nh TuyÕt, Nh÷ng ngêi h¸t bÌ trÇm cña NguyÔn ViÕt
B¶o. Vµ cã mét tËp th¬ víi nhiÒu bµi kh¸ ch÷ng ch¹c, th¬ ®· ®i vµo ®é chÝn cña
mét t¸c gi¶ kh«ng ph¶i lµ Héi viªn nhng rÊt gÇn gòi víi nhiÒu ngêi viÕt Th¸i
B×nh ®ã lµ tËp Lì ch©n qua phè cña
H¹nh Ly.
Nh÷ng thµnh tùu vÒ th¬ nãi
trªn cïng víi nh÷ng kÕt qu¶ rùc rì vÒ v¨n xu«i n¨m 2010 cña c¸c t¸c gi¶ Th¸i
B×nh nh: NguyÔn BÝch Lan víi tËp truyÖn dÞch TriÖu phó khu æ chuét ®îc tÆng thëng chÝnh thøc cña Héi Nhµ v¨n
vµ trë thµnh héi viªn Héi nhµ v¨n ViÖt Nam. TËp bót ký Ch¶o löa cña nhµ v¨n Vâ B¸ Cêng ®o¹t gi¶i thëng thi s¸ng t¸c vÒ
C«ng an do Héi Nhµ v¨n vµ Bé C«ng an tæ chøc. T¸c gi¶ TrÇn M¹nh Hïng ®o¹t gi¶i
thëng cuéc thi ký vµ truyÖn ng¾n vÒ Nhµ trêng cña b¸o Gi¸o dôc thêi ®¹i vµ
b¸o V¨n nghÖ. Ngoµi ra cßn nhiÒu gi¶i
thëng kh¸c cña mét sè t¸c gi¶ trong c¸c cuéc thi viÕt ký cña Trung ¬ng vµ ®Þa
ph¬ng, cïng gÇn chôc tËp v¨n xu«i, nghiªn cøu ®îc xuÊt b¶n trong n¨m nh tËp C¸c t¸c phÈm chän läc tõ c¸c tr¹i viÕt n¨m
2010 cña Héi vµ c¸c tËp s¸ch cña c¸c
t¸c gi¶: Bïi C«ng BÝnh, Vâ B¸ Cêng, NguyÔn C«ng ViÔn, Lan Ph¬ng, ¸nh TuyÕt,
§Æng Hïng, NguyÔn V¨n Thôc, §µo Xu©n
¸nh... ®· gãp phÇn vinh danh cho v¨n häc Th¸i B×nh. §ång thêi kh¼ng ®Þnh
thªm mét ®iÒu V¨n ch¬ng Th¸i B×nh nãi chung, th¬ Th¸i B×nh nãi riªng bao giê
còng cã mét chç ®øng kh¸ v÷ng vµng trong dßng v¨n ch¬ng, dßng th¬ cña ®Êt
níc.
§i s©u h¬n t×m hiÓu vÒ c¸c tËp
th¬ xuÊt b¶n n¨m 2010, ngêi ®äc c¶m nhËn ®îc th¬ Th¸i B×nh ngµy cµng ®a d¹ng
phong phó víi nhiÒu giäng ®iÖu, nhiÒu c¸ch lÇn t×m ®æi míi vµ cã ®êng nÐt h¬n.
TËp Víi tay ng¾t bãng cña §ç Träng Kh¬i lµ tËp th¬ thuÇn lôc b¸t, nÕu
kh«ng v÷ng tay, dÔ sa vµo khu«n s¸o cò mßn. Nhng nh
nhËn xÐt cña nhµ phª b×nh Chu V¨n S¬n: Lôc b¸t cña Kh¬i dêng nh nghiªng h¼n vÒ mét lèi chiªm nghiÖm
triÕt lý. VÉn ph¶i tùa vµo kÓ, vµo t¶, vµo than... nhng suy nghiÖm, triÕt lý
vÉn lµ d¸ng ®iÖu c¬ b¶n. V× thÕ ®äc th¬ Kh¬i thÊy trÜu nÆng t©m sù t tëng víi
nh÷ng c©u nh: §êi ta kh«ng kÓ ng¾n dµi/
t×nh ta bá lÏ ®óng sai l¹i råi/ trong bao la mét ta ngåi/ mét ta ch¬i víi mét
ngêi lµ ta...
Víi c¸c t¸c gi¶ Xu©n §am, §Æng
v¨n Toµn, §Æng Thµnh V¨n, ba ngêi lµ ba giäng ®iÖu kh¸c nhau nhng cã chung
mét mét lèi ®i lµ ®Òu muèn lµm míi giäng ®iÖu cña m×nh, lµm míi cho th¬. Xu©n
§am ngay tõ nh÷ng tËp Rîu l¹nh, Rîu löa
anh ®· cã ý thøc lµm th¬ kh¸c ®i, Nhng tíi tËp Rîu h¸t, sù lµm míi cña anh gän gµng, gi¶n dÞ h¬n, nªn th¬ anh dÔ
hiÓu, gÇn gòi víi ngêi ®äc h¬n. Víi lèi viÕt trùc ng«n mµ s©u xa tr¶i nghiÖm
nh nh÷ng c©u: Xin ®õng t×m ®Õn lîi danh/
kÎo th¬ ®¹o m¹o nh anh ®å gµn. Hay:
Nhµ th¬ nµo còng b¬ v¬/ ®Ó bao x¸c ch÷ ngÈn ng¬ ®i vÒ...nhiÒu ngêi yªu th¬
cã thÓ thuéc ngay tõ lÇn ®äc ®Çu tiªn.
NÕu ë tËp ChËt lèi giªng hai xuÊt b¶n mÊy n¨m tríc, th¬ §Æng V¨n Toµn trung
thµnh víi lèi viÕt truyÒn thèng cïng nh÷ng c¶m xóc, h×nh tîng th¬ võa tinh tÕ võa trong trÎo nh: Cæng chïa chiÕc c¸nh xiªu xiªu/ chiÕc then
cµi láng vµo chiÒu h¬ng nhu… Hay: C¸nh
cß vÒ tr¾ng bê ao/ b«ng hoa sóng tÝm in vµo tuæi th¬... Nªn ®äc th¬ anh
ngêi ta nh
®îc thÊy l¹i mét khu lu gi÷ c¶nh vµ t×nh gi¶n dÞ mµ nªn th¬, s©u ®Ëm mµ hiÒn
lµnh cña nh÷ng lµng quª cò. Th× tíi
tËp §i ra thiªn h¹ th¬ anh l¹i kiÖm
lêi h¬n, h×nh tîng th¬ võa trÇn trôi võa thùc víi bao day døt vÒ nhiÒu ®iÒu
®ang diÔn ra hµng ngµy trong cuéc sèng, lµm ngêi ®äc ph¶i ngÉm ngîi nhiÒu h¬n.
Kh¸c víi Xu©n §am vµ §Æng V¨n
Toµn, c¶ hai khi ®· kh¸ l·o luyÖn, v÷ng tay ë thÓ th¬ truyÒn thèng míi lÇn t×m,
thö nghiÖm c¸ch t©n. T¸c gi¶ §Æng Thµnh V¨n ngay tõ khi míi lµm th¬ anh ®· cã ý
thøc viÕt kh«ng gièng ai. Hai tËp ®·
xuÊt b¶n, th¬ anh lóc nµo còng thÓ hiÖn nÆng nçi suy t tr¨n trë cña c«ng d©n
tríc nh÷ng vÊn ®Ò lín cña ®êi sèng x· héi, cña nçi ngêi víi nhiÒu c¸ch thÓ hiÖn kh¸c nhau. ë
tËp th¬ Ba, hai, mét víi lèi viÕt bÖn
c©u bã ch÷ l¹i, anh muèn t×m tßi mét cÊu kÕt ®éc ®¸o vµ hîp lý ®Ó ®óc l¹i dÇn
c¸i ch©n lý, c¸i c¨n cèt bÒn v÷ng vèn cã ë ®êi.
Lµ mét t¸c gi¶ ®· cã th©m niªn
trong lµng th¬ Th¸i B×nh, NguyÔn Quang Cù
vÉn chän lèi viÕt võa dung dÞ võa dÔ hiÓu víi ngêi ®äc. Nhng th¬ anh
ngµy cµng quan t©m quan t©m nhiÒu h¬n tíi thÕ sù vµ suy t tr¨n trë nhiÒu h¬n
®Õn thÕ th¸i nh©n t×nh. ë tËp th¬ míi xuÊt b¶n víi lêi ®Ò tõ : §ªm hÌ nghe díi tr¨ng sao/ mªnh m«ng con
ch÷ h¸t vµo trêi xanh, nghe nhµn nh·, nhÑ tªnh mµ nhiÒu bµi th¬ trong tËp
l¹i nÆng lßng, tr¨n trë ngêi ®äc nh :
c¸c bµi Lò, Chia tay, M¾t nhoÌ con
ch÷, Nh÷ng mòi tªn trªn b¶n ®å...
Víi ¸nh TuyÕt, §¸ næi m©y ch×m lµ tËp thø s¸u chÞ cèng hiÕn cho th¬. VÉn lµ giäng
®iÖu th¬ kh¸ nhuÇn nhuyÔn víi nh÷ng c¶m xóc nÆng nçi kh¸t khao vµ tr¨n trë yªu
th¬ng nh
trong c¸c tËp §¸nh thøc than hång, Cßn
®ang ®µn bµ. Song tíi §¸ næi m©y ch×m
th¬ chÞ quan t©m vµ nghÜ suy vÒ nhiÒu vÊn ®Ò nhiÒu sù kiÖn réng lín h¬n vµ c¶ nh÷ng chuyÖn cña tr¨m n¨m, ngh×n
n¨m nh Lµng trong Hµ Néi, Nçi niÒm B¾c
Kinh, Mãng C¸i, Hµng Ch©u hay viÕt vÒ NguyÔn BØnh Khiªm, vÒ Hoµ §¹i nh©n...
Lµ mét héi viªn võa ®îc kÕt
n¹p Héi, ®Çu n¨m 2010 NguyÔn ViÕt B¶o tr×nh lµng tËp th¬ ®Çu tay Nh÷ng ngêi h¸t bÌ trÇm. Lµ mét ngêi ®·
tõng tham gia chiÕn trËn, mÊy chôc n¨m ®· qua ®i nhng nh÷ng kû niÖm vÒ ®ång
®éi, vÒ nh÷ng cuéc hµnh qu©n, nh÷ng ngµy chiÕn dÞch vÉn canh c¸nh trong anh,
nªn nh÷ng bµi tréi trong tËp th¬ lµ nh÷ng bµi viÕt vÒ m¶ng ®Ò tµi nµy.
Cã mét tËp th¬ kh«ng ph¶i cña
héi viªn nhng t¸c gi¶ lµ ngêi rÊt gÇn gòi víi ngêi viÕt Th¸i B×nh. §ã lµ tËp
Lì ch©n qua phè cña H¹nh Ly. Do ®iÒu
kiÖn c«ng t¸c, t¸c gi¶ ph¶i cè g¾ng vît qua nhiÒu khã kh¨n ®Ó dµnh thêi gian
vµ ®Õn víi th¬. T¹p chÝ V¨n nghÖ Th¸i B×nh sè 4/2010 ®· chän in mét trang th¬
cña t¸c gi¶. Tríc TÕt T©n M·o H¹nh
Ly ®· cho ra m¾t tËp th¬ Lì ch©n qua phè
víi lêi nhËn xÐt cña nhµ th¬ §ç Träng Kh¬i: Th¬
H¹nh Ly tinh mµ dÞu, ®Æc biÖt nhuÇn nhuyÔn h¬n, ®Ñp h¬n ë c¸c thÓ cã cÊu tróc
vÇn ®iÖu.... Qua th¬ ta thÊy mét câi t×nh thËt thµ Êm ¸p, mét nÐt h×nh xinh
t¬i ªm ®Òm bÐ báng nh lµng quª vËy...
Trong mét n¨m cßn nhiÒu t¸c gi¶ vÉn say mª
s¸ng t¸c, giíi thiÖu th¬ ®Òu trªn c¸c b¸o trung ¬ng vµ ®Þa ph¬ng vµ gÆt h¸i
®îc mét sè thµnh tùu nh :
L¬ng H÷u, NguyÔn H¹nh HiÕu, NguyÔn Têng ThuËt, Ph¹m Minh Giang.. nhng cha
tËp hîp in thµnh tËp nªn kh«ng cã ®iÒu kiÖn ®Ò cËp tíi trong bµi viÕt nµy. §iÒu
®ã cho thÊy th¬ Th¸i B×nh lu«n lu«n sung søc vµ nhiÒu høa hÑn cho nh÷ng vô gÆt
ë nh÷ng n¨m tíi.
P.V
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét